Địa lý Newfoundland_và_Labrador

Vườn quốc gia Gros Morne tại phía tây của đảo Newfoundland

Newfoundland và Labrador là tỉnh cực đông của Canada, nằm tại góc đông bắc của Bắc Mỹ.[56] Eo biển Belle Isle phân tách tỉnh thành hai khu vực địa lý, Labrador là một lãnh thổ lớn liên kết với đại lục Canada, còn Newfoundland là một đảo tại Đại Tây Dương.[57] Tỉnh cũng có hơn 7.000 đảo nhỏ.[58]Newfoundland có hình dạng giống như một tam giác, mỗi cạnh dài khoảng 400 km (250 mi), và có diện tích là 108.860 km2 (42.030 dặm vuông Anh).[58] Newfoundland và các đảo nhỏ có liên kết với nó có tổng diện tích là 111.390 km2 (43.010 dặm vuông Anh).[59] Newfoundland có vĩ độ giữa 46°36′B và 51°38′B.[60][61]

Phần phía tây của Labrador giáp với tỉnh Québec, đường biên giới cũng là đường phân thủy của bán đảo Labrador. Các khu vực thoát nước thông qua các sông chảy vào Đại Tây Dương là bộ phận của Labrador, phần còn lại thuộc về Québec. Mũi cực bắc của Labrador có vĩ độ 60°22′B, có một đoạn biên giới ngắn với Nunavut. Diện tích của Labrador (gồm các đảo nhỏ có liên kết) là 294.330 km2 (113.640 dặm vuông Anh).[59] Tổng cộng, Newfoundland và Labrador chiếm 4,06% diện tích của Canada.[62]

Labrador là bộ phận cực đông của khiên Canada, một khu vực rộng lớn gồm đá biến chất cổ bao trùm phần lớn miền đông bắc của Bắc Mỹ. Các mảng kiến tạo va chạm hình thành phần lớn địa chất của Newfoundland. Vườn quốc gia Gros Morne có danh tiếng do là một ví dụ nổi bật về kiến tạo học,[63] và do vậy được xếp là một di sản thế giới. Dãy Long Range trên duyên hải phía tây của Newfoundland là phần mở rộng cực đông bắc của dãy Appalachian.[57]

Newfoundland và Labrador có nhiều vùng khí hậu khác nhau do khoảng cách bắc-nam của tỉnh (46°36′B đến 60°22′B), gió tây thịnh hành, các hải lưu lạnh và các yếu tố địa phương như núi và đường bờ biển.[64]

Newfoundland và Labrador có nhiều kiểu khí hậu và thời tiết.[65] Một trong các nguyên nhân chính của sự đa dạng này là địa lý của tỉnh. Phần đảo Newfoundland trải dài 5 vĩ độ, tương tự như Ngũ Đại Hồ.[65]Tỉnh được phân thành sáu kiểu khí hậu, song theo cách phân chia rộng hơn thì Newfoundland có một á hình mùa hè mát của khí hậu lục địa ẩm, chịu tác động lớn của hải dương do không nơi nào trên đảo cách biển quá 100 km. Miền bắc Labrador được phân loại là có một khí hậu lãnh nguyên vùng cực, miền nam Labrador có một khí hậu cận Bắc cực.[66]

Nhiệt độ bề mặt biển bên phía Đại Tây Dương đạt trung bình mùa hạ là 12 °C (54 °F) tại ven bờ và 9 °C (48 °F) tại xa bờ trong khi trung bình mùa đông là −1 °C (30 °F) tại ven bờ và 2 °C (36 °F) tại xa bờ.[67] Hải dương khiến nhiệt độ vào mùa đông hơi cao hơn và nhiệt độ mùa hạ thấp hơn một chút so với các địa điểm tại nội lục.[67] Khí hậu hải dương khiến thời tiết biến hóa hơn, giáng thủy phong phú dưới nhiều dạng, độ ẩm cao hơn, tầm nhìn thấp hơn, mây nhiều hơn, ít nắng hơn, và gió mạnh hơn so với một khí hậu lục địa.[67]

Nhiệt độ trung bình tối cao và ối thiểu tại một số địa điểm của Newfoundland và Labrador[68]
Địa điểmTháng 7 (°C)Tháng 7 (°F)Tháng 1 (°C)Tháng 1 (°F)
St. John's20/1168/52−1/−930/16
Gander21/11 °C71/51−3/−1226/11
Corner Brook22/1371/55−3/−1028/15
Stephenville23/1575/59−1/−830/17
Happy Valley – Goose Bay20/10 °C68/49−13/−239/−9
Nain15/559/41−14/−237/−10

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Newfoundland_và_Labrador http://www.biographi.ca/009004-119.01-e.php?&id_nb... http://www.biographi.ca/EN/ShowBio.asp?BioId=34225... http://www.biographi.ca/EN/ShowBio.asp?BioId=34435... http://www.cbc.ca/canada/newfoundland-labrador/sto... http://www.cbc.ca/canada/newfoundland-labrador/sto... http://www.cbc.ca/news/canada/story/2001/12/06/nfl... http://www.fisheriesheritage.ca/ http://atlantic-web1.ns.ec.gc.ca/climatecentre/def... http://atlas.nrcan.gc.ca/site/english/learningreso... http://atlas.nrcan.gc.ca/site/english/learningreso...